Po porannej toalecie i śniadaniu, spod „Góry krzyży” pojechaliśmy do Kiejdan. Położone nad Niewiażą Kiejdany to jedno z najstarszych miast Litwy. Przez lata Kiejdany pozostawały w rękach możnych rodów litewskich - Kiszków i Radziwiłłów, którzy zapisali się najwyraźniej w historii miasta. W pobliżu Kiejdan urodził się Czesław Miłosz, który od 1990 był honorowym obywatelem miasta. Znane u nas przede wszystkim z "Potopu" Sienkiewicza Kiejdany były siedzibą Radziwiłłów, ważnym ośrodkiem handlu oraz centrum kalwinizmu na Litwie i uważane są za jeden z pierwszych ośrodków reformacji na Litwie. Dla przypomnienia: wcześniej przed arianami pojawili się w mieście kalwini, a opisany przez Sienkiewicza w "Potopie" Janusz Radziwiłł był wyznawcą kalwinizmu. W okresie wojen religijnych w Europie w Kiejdanach zaczęli osiedlać się przedstawiciele różnych narodowości, m.in. Szkoci, Duńczycy, Niemcy. O ile w okolicach Gdańska osiedlali się Szkoci wyznania katolickiego, to do Kiejdan Radziwiłłowie sprowadzili Szkotów wyznania kalwińskiego. Szkoci służyli w wojsku Radziwiłłów (nie bez powodu Ketling z sienkiewiczowskiej "Trylogii" był Szkotem) lub parali się rzemiosłem. Obecne Kiejdany to przede wszystkim stare miasto z zachowanymi zabytkami świadczącymi o barwnej przeszłości miejscowości.
Kiejdańska Starówka
Kiejdański ratusz
Dziedziniec ratusza z wystawą rzeźb
Pomnik Janusza Radziwiłła
Za Sienkiewiczem Polacy uważają go za zdrajcę. Litwini wystawili mu jednak pomnik za próbę oderwania Litwy od Polski. Książę Janusz Radziwiłł wymyka się jednak tak prostym ocenom.
Pomnik Jonušasa Radvila znanego u nas jako książę Janusz Radziwiłł (1612-1655) Litwini postawili za ugodę kiejdańską jaką książę podpisał w 1655 roku ze Szwedami. Na jej mocy Litwa zrywała unię z Korona i zawiązywała ją ze Szwecją.
Sienkiewicz w "Potopie" przedstawił księcia Janusza jako postać wyjątkowo niesympatyczną. Jako zdrajcę, który kierował tylko swoim egoizmem. W rzeczywistości jednak Janusz Radziwiłł był dzielnym żołnierzem i był wierny królowi Kazimierzowi i Rzeczypospolitej. Do czasu, kiedy król nie pozostawił go samego w obliczu nadciągającej ze wschodu moskiewskiej nawałnicy. Nie mając sił do walki ze Moskalami i Szwedami Radziwiłł podpisał pakt z szwedzkim królem.
Kiejdany - Kościół i klasztor karmelitów
Świątynia luterańska ufundowana przez Janusza Radziwiłła. Kościół wzniesiony został w pierwszej połowie XVII Po II wojnie kościół zamknięto dla wiernych- obecnie mieści się w nim sala wystawowa będąca filią kiejdańskiego muzeum krajoznawczego.
Synagogi w Kiejdanach
Kiejdany - domy cechowe
Jeden ze skwerów miasta
Teraz już przyszła pora na ostatni punkt naszej inflanckiej odysei, którym było Kowno. Jest to drugie pod względem liczby mieszkańców miasto Litwy. To tutaj w dwudziestoleciu międzywojennym, gdy Wilno było w rękach Polaków została tymczasowo przeniesiona stolica Litwy. Kowieńska starówka to miejsce, które skupia większość zabytkowych zabudowań z czasów od XVI wieku. Centralnym punktem jest tradycyjny rynek, typowy dla średniowiecznych miast.
Zamek w Kownie, czyli Kauno Pilis – obecnie w stanie trwałej ruiny.
Kiedyś zamek pełnił funkcje obronne przed najazdami Krzyżaków na tereny Litwy. Niestety zbyt słaba warownia została przejęta i zniszczona. Później została odbudowana, jednak nie dotrwała do czasów współczesnych w całości. Budowla była świadkiem wielkich wydarzeń historycznych. To tutaj w jej murach w roku 1396 wielki mistrz krzyżacki podpisał z Witoldem zawieszenie broni, po którym podpisano Pokój na wyspie Salin (w 1398 roku), na mocy, którego Kowno stało się miastem nadgranicznym pomiędzy Litwą i Krzyżakami. Do czasów pokonania Krzyżaków pod Grunwaldem w zamku odbywały się zjazdy zakonu. Wielokrotnie w zamku przebywał król Władysław Jagiełło, a król Kazimierz Jagiellończyk w czasie zarazy w 1464 r. spędził tu z całym dworem zimę. Obecnie w jednej z baszt mieści się niewielkie Muzeum Zamku Kowieńskiego, a wokół ruin zamku znajdują się tereny spacerowe.
Gotycki kompleks zabudowań klasztornych i kościół pw. św. Jerzego
Wnętrze świątyni
Kauno rotušė czyli Ratusz w Kownie usytuowany na Starym Mieście na Placu Ratuszowym.
Plac ratuszowy
Kościół pod wezwaniem św. Piotra i Pawła
Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP, tzw. kościół Witolda. Najstarszy kościół w Kownie zbudowany przez Księcia Witolda w początkach XV wieku po bitwie Worlską. Świątynia przekazana franciszkanom była wielokrotnie niszczona i odbudowywana.
Gimnazjum jezuickie
Kościół jezuitów pw. św. Franciszka Ksawerego
Dom Perkuna- pozostałość budowli gotyckiej z końca XV wieku, która zgodnie z legendą wzniesiona została w miejscu kultu pogańskiego boga Litwy. Legenda wiąże się w dużej mierze z figurką bóstwa ozdabiającą niegdyś szczyt owej budowli. Dom był pierwotnie kamienicą kupiecką, po czym przeszedł na własność jezuitów kowieńskich i urządzono w nim kaplicę. Kaplica ta została zdewastowana w roku 1773, a do odbudowy przystąpiono dopiero w XIX wieku. Odnowiony dom stał się przejściowo siedzibą szkoły i teatru, by po roku 1928 powrócić do swych dawnych właścicieli- jezuitów. Do dziś zachował się jego oryginalny, późnogotycki szczyt fasady oraz bogata ornamentyka fryzu.
Nadniemeńskie bulwary w Kownie
Z żalem pożegnaliśmy Kowno, gdyż w tym mieście kończyła się nasza przygoda. Po kilkunastu godzinach jazdy, z przerwą na krótki nocny odpoczynek szczęśliwie dotarliśmy do domu.
KONIEC
